Jaką termoizolację wybrać na fundamenty: styropian EPS czy polistyren XPS?
Co to jest EPS i XPS? Podstawowe informacje
EPS
(Expanded Polystyrene)
EPS, czyli polistyren ekspandowany, powstaje z granulatu
polistyrenowego poddanego procesowi spieniania, następnie jest formowany w
bloki, sezonowany i cięty na płyty o określonych wymiarach. Materiał ten jest
lekki i łatwy w obróbce. Charakteryzuje się strukturą zamkniętokomórkową, która
dobrze izoluje termicznie. Styropian znajduje szerokie zastosowanie, a jego
wybór zależy od konkretnego typu i przeznaczenia. Typ EPS S jest przeznaczony
do izolacji, które nie przenoszą obciążeń, na przykład ścian w systemie ETICS
metodą „lekką mokrą”. Natomiast typ EPS i stosuje się w miejscach narażonych na
obciążenia, takich jak izolacja dachów, podłóg, fundamentów czy stropów.
EPS
– czy tylko biały kolor?
Produkowany przez swisspor styropian może mieć kolor biały lub szary. Kolor biały to standardowa wersja, natomiast szary EPS zawiera domieszkę grafitu, co poprawia jego właściwości izolacyjne.
Czy
jest bezpieczny dla zdrowia?
Bezpośredni kontakt ze styropianem nie powoduje oparzeń,
podrażnień skóry ani błon śluzowych. Materiał ten nie wywołuje również innych
szkodliwych skutków dla zdrowia. Praca ze styropianem nie wymaga stosowania
środków ochrony osobistej, takich jak rękawice, maski przeciwpyłowe, odzież
ochronna czy okulary.
XPS
(Extruded Polystyrene)
XPS, czyli polistyren ekstrudowany, powstaje w procesie
ekstruzji, co nadaje mu zwartą, jednorodną strukturę komórkową. Dzięki temu
materiał jest niezwykle wytrzymały na ściskanie i mniej chłonny na wilgoć, co
czyni go idealnym do zastosowań narażonych na duże obciążenia lub kontakt z
wodą. XPS doskonale sprawdza się jako izolacja fundamentów, stropów
podziemnych, posadzek przemysłowych czy dachów płaskich w odwróconym układzie
warstw. Jego gęstość i odporność mechaniczna pozwalają na długotrwałe utrzymanie
właściwości izolacyjnych nawet w trudnych warunkach.
Dlaczego izolacja fundamentów jest kluczowa?
Fundamenty, jako część kontaktowa budowli z gruntem, są nieustannie narażone na działanie wilgoci, wody gruntowej, oddziaływania zmiennych warunków temperaturowych oraz obciążeń przenoszonych z konstrukcji. Każdy z tych czynników może prowadzić do degradacji materiałów budowlanych, pogorszenia parametrów cieplnych ścian i podłóg oraz powstania niekontrolowanych mostków termicznych. Właśnie dlatego kompleksowa izolacja fundamentów jest niezbędna zarówno z punktu widzenia fizyki budowli, jak i trwałości konstrukcji.
Jednym z podstawowych powodów stosowania izolacji fundamentów jest ograniczenie migracji wilgoci do wyższych partii budynku. Kapilarne podciąganie wody może prowadzić do zawilgocenia ścian, rozwoju grzybów pleśniowych i korozji biologicznej, co w skrajnych przypadkach wpływa nie tylko na komfort użytkowania, ale również na bezpieczeństwo konstrukcji. Odpowiednio zaprojektowana izolacja przeciwwilgociowa lub przeciwwodna z pap firmy swisspor stanowi barierę, która chroni fundament przed przenikaniem wilgoci, a tym samym stabilizuje warunki pracy materiałów budowlanych.
Drugim kluczowym aspektem jest ochrona cieplna strefy przyziemia. Izolacja fundamentów wpływa bezpośrednio na bilans energetyczny budynku. Brak izolacji prowadzi do powstawania mostków cieplnych wzdłuż ścian fundamentowych, strefy cokołu oraz na styku podłogi z gruntem, co powoduje wychładzanie przegrody, kondensację pary wodnej, a w konsekwencji rozwój pleśni. Zastosowanie termoizolacji fundamentów stabilizuje temperaturę strefy przyziemia, poprawia efektywność energetyczną budynku i wpływa na mniejsze zużycie energii grzewczej.
Izolacja fundamentów ma również istotne znaczenie konstrukcyjne, szczególnie w kontekście stref przemarzania gruntu, które w Polsce różnią się w zależności od regionu. W miejscach, gdzie zimą dochodzi do głębszego przemarzania, fundamenty narażone są na intensywniejsze wahania temperatury, a co za tym idzie — na cykliczne rozszerzanie i kurczenie materiałów budowlanych. Zjawisko to może prowadzić do powstawania pęknięć i zarysowań, jeśli konstrukcja nie zostanie odpowiednio zabezpieczona. Odpowiednia warstwa termoizolacyjna stabilizuje warunki temperaturowe w strefie kontaktu fundamentu z gruntem, ogranicza wpływ mrozu oraz redukuje ryzyko powstawania naprężeń wynikających z lokalnych różnic temperatur.
Dobór termoizolacji fundamentów powinien uwzględniać warunki gruntowo-wodne, przewidywane obciążenia konstrukcyjne oraz dokładne miejsce aplikacji.
W środowisku o podwyższonej wilgotności, przy wysokim poziomie wód gruntowych lub w strefach narażonych na przemarzanie zdecydowanie lepiej sprawdzą się płyty swissporXPS 300, które charakteryzuje bardzo niska nasiąkliwość i wysoka wytrzymałość na ściskanie. Materiał ten jest szczególnie rekomendowany do izolacji pionowej ścian fundamentowych i ścian piwnic mających kontakt z wilgotnym gruntem, a także jako warstwa termoizolacyjna pod płytami fundamentowymi, gdzie występują duże obciążenia użytkowe. Należy jednak pamiętać, że w przypadku wód infiltracyjnych spiętrzających lub napierających płyty te mogą być stosowane do głębokości maksymalnie 3,5 m.
W strefie cokołowej, narażonej na uszkodzenia mechaniczne oraz działanie wody opadowej, również sprawdzają się płyty swissporXPS — jednak do tej aplikacji wskazane są płyty swissporXPS 300 GE o waflowanej powierzchni, której zadaniem jest zwiększenie przyczepności klejów. W tej części budynku kluczowe jest, aby płyty posiadały klasę reakcji na ogień E.
W mniej wymagających warunkach gruntowych lub przy prawidłowo wykonanej hydroizolacji z papy swissporBIKUTOP możliwe jest zastosowanie pod nią płyt swissporEPS o wytrzymałości co najmniej 100 kPa.
Dodatkowo, w przypadku termoizolacji płyt fundamentowych od góry można zastosować styropian swissporEPS o odpowiednio dobranej wytrzymałości, dostosowanej do przewidywanych obciążeń użytkowych.
Wśród styropianów swissporEPS na uwagę zasługują płyty o obniżonej nasiąkliwości HYDRO LAMBDA produkowane w technologii indywidualnego wtrysku do formy (agregatowej). Wyjątkowo mogą być one aplikowane na hydroizolacji do głębokości maksymalnie 3,5 m bez względu na warunki gruntowo-wodne.
Kluczowa rola izolacji fundamentów
Izolacja fundamentów jest kluczowa, ponieważ pełni równocześnie funkcję bariery przeciwwilgociowej, warstwy termoizolacyjnej oraz elementu ochrony konstrukcyjnej. Jej zadaniem jest zapewnienie bezpiecznych warunków pracy fundamentów, ochrona budynku przed stratami energetycznymi oraz utrzymanie stabilnych parametrów fizycznych przegród.
Brak właściwie zaprojektowanej i wykonanej izolacji — czy to termo, czy hydro — prowadzi do problemów eksploatacyjnych, konstrukcyjnych i zdrowotnych, których usunięcie bywa znacznie bardziej kosztowne niż właściwe zaprojektowanie i wykonanie izolacji na etapie budowy. Dlatego w nowoczesnym budownictwie, zarówno tradycyjnym, jak i energooszczędnym, izolacja fundamentów pozostaje elementem absolutnie niezbędnym i nieodłącznym dla trwałości i efektywności całego budynku.
Jaka termoizolacja do izolacji ścian piwnic, fundamentów pod hydroizolacją papową?
